Desiderius Multiplex ®
DESIDERIUS MULTIPLEX is een conceptueel kunstwerk, ontwikkeld vanaf 2007 tot aan de plaatsing eind 2009. De opdracht van het College van Bestuur van de Erasmus Universiteit Rotterdam was een nieuwe sculptuur te maken van Erasmus als icoon van de universiteit. Niet bedoeld als een monument, maar als een baken in het Senaatsgebouw, alwaar de promoties en examens plaatsvinden.
Tijdens de ontwikkeling van het concept en de diverse productiefasen van de opdracht zijn er veel onderzoeken en experimenten uitgevoerd. Het concept DESIDERIUS MULTIPLEX ® was de verbeelding van een gelaagde Erasmus. Nadat de keuze was gemaakt om de sculptuur in diverse hoogwaardige bronslegeringen uit te voeren stuitte de toepassing van massieve platen op het bezwaar van de geringe maximale dikte en het hoge gewicht. De schaalmodellen en de daarvoor gemaakte computeranimaties lieten zien dat de silhouet van Erasmus in diverse doorsneden heel kenmerkend was en dat kon worden volstaan met enkele verticale lagen, gegoten in diverse bronslegeringen.
Het was een cruciale keuze om een realistische Erasmus te herscheppen en deze te versnijden tot zijn gelaagdheid. Dat impliceerde, dat zowel gezicht en handen als de kleding, biretta en het boek een overeenkomstig realistische structuur moesten hebben.
Erasmus was voor een middeleeuwer vrij lang. Voor het afgieten van de corpus en de handen van het beeld heb ik zelf model gestaan, evenals voor de pasvorm van de kleding, die op basis van historisch onderzoek is ontworpen. De kop is geboetseerd op basis van de vergelijking met alle beschikbare afbeeldingen en de schedelresten van Erasmus.
Uiteindelijk is er een model gegoten van het geheel, exclusief de handen en het boek, welke onderdelen apart zijn gegoten. Het hardschuim beeld is onder een grote lintzaag computermatig in plakken gezaagd, nadat nauwkeurig de plaatsen van de zaagsneden waren vastgesteld; een pijnlijk proces.
Nadat de plakken van houten gietverdikkingen waren voorzien, zijn er spreuken van Erasmus in gefreesd. Die waren tevoren op advies van Prof. Hans Trapman gekozen. Na het gieten en lassen van de plakonderdelen zijn de nokken op een speciale freesbank op dikte gebracht. Zodoende werd het zaagverlies gecompenseerd en kon de sculptuur de oorspronkelijke vorm van het model krijgen. De bronsplakken van het beeld zijn met interne bouten aan elkaar gezet. De handen en het boek zijn er aan gelast vlak voor de eindafwerking. Na het stralen zijn de naden gevuld met een speciaal op maat gemaakt rubberprofiel.
Het beeld is geplaatst op een stapel in brons gegoten boeken die de titels van boeken van Erasmus dragen. Het beeld weegt circa 2,2 ton, er hebben meer dan zestig mensen in diverse ateliers aan gewerkt en er zijn inmiddels duizenden studenten en internationaal publiek mee op de foto gegaan. Een waarlijk eervolle opdracht.
Men vraagt wel eens of ik niet heb overwogen om het beeld ‘heel’ te houden. Het beeld is bijzonder heel gehouden, het concept van een gelaagde Erasmus.
